Η Δέση βρίσκεται μετά το χωριό Πύρρα. Είναι ένα μικρό χωριό της περιοχής του Ασπροποτάμου με λιγοστούς κατοίκους. Για να βρεθείτε στη Δέση συνεχίζετε το δρόμο από Ελάτη προς Περτούλι, Νεραϊδοχώρι και Πύρρα. Ο δρόμος είναι βατός και ανοιχτός χειμώνα-καλοκαίρι. Επιλογές διαμονής έχετε στα χωριά Ελάτη-Περτούλι-Νεραϊδοχώρι.
Μέσα από το σπήλαιο περνάει ένας υπόγειος ποταμός. Ο υπόγειος ποταμός βρίσκεται κοντά στη Δέση, στο όρος Χαλικόβουνο σε υψόμετρο 1450μ. Αν και οριζόντιο έχει απότομα πρανή γύρω από την είσοδο και η πρόσβαση καλό είναι να γίνεται με χρήση σχοινιού. Ανήκει στην περιοχή του Ασπροποτάμου που βρίσκεται στη νότια Πίνδο.
Προέλευση ονομασίας: Κάπου στη δεκαετία του 1920 στο σπήλαιο κλέφτηκε η όμορφη Λέγκω (από την Πύρρα) με έναν χωριανό από το Βροντερό, αφού δεν ήθελαν οι δικοί της να την παντρέψουν.
Περιγραφή σπηλαίου: Η είσοδος έχει μεγάλο άνοιγμα και δεν επηρεάζεται από τη στάθμη-ποσότητα του νερού. Το ποτάμι εισχωρεί σε σιφώνι 1 μέτρο μετά την είσοδο και εκτονώνεται μερικά μέτρα πιο κάτω με αρκετή ορμή, για να σχηματίσει καταρράκτη 30 μέτρων στη θέση με την ονομασία "Γκούρα Μπαντιμάρι".
Περιγραφή σπηλαίου: Η είσοδος έχει μεγάλο άνοιγμα και δεν επηρεάζεται από τη στάθμη-ποσότητα του νερού. Το ποτάμι εισχωρεί σε σιφώνι 1 μέτρο μετά την είσοδο και εκτονώνεται μερικά μέτρα πιο κάτω με αρκετή ορμή, για να σχηματίσει καταρράκτη 30 μέτρων στη θέση με την ονομασία "Γκούρα Μπαντιμάρι".
Στα πρώτα 15 μέτρα του σπηλαίου η προσπέλαση γίνεται δίπλα από τον ποταμό σε στεγνό δάπεδο με αρκετό και όμορφο διάκοσμο. Ακολουθεί μεγάλος θάλαμος με ύψος οροφής 5 μέτρα και πολλές κατακριμνήσεις στο δάπεδο. Η πορεία του νερού γίνεται κάτω από αυτές και για μερικά μέτρα περπατάμε σε βράχους χωρίς να έχουμε επαφή με το νερό. Στη συνέχεια ο αγωγός στενεύει και κάνει μια στροφή, ενώ η προσπέλαση γίνεται μέσα από νερό που έχει βάθος 1 μέτρο. Το ποτάμι συνεχίζει για άλλα 30 μέτρα που στο τέλος έχουνε όμορφο λιθωματικό διάκοσμο. Μετά από μία τελευταία στροφή το ταβάνι χαμηλώνει και η συνέχεια είναι αδύνατη. Το σύνολο της διαδρομής είναι στα 70 μέτρα περίπου.
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες ΕΔΩ